معناشناسی واژۀ عدالت در نهج البلاغه

نویسندگان

علی افضلی

چکیده

چکیده یکی از زیربناهای اساسی حکومت اسلامی که به نوعی در حیطۀ مدیریت اسلامی قرار دارد، اصل عدالت است. به گونه ای که هر حکومتی، برای سندیت یافتن و مشروعیت خویش، ناگزیر از اجرای عدالت است. به همین دلیل، این مسئله در اندیشۀ سیاسی امام علی (ع) جایگاه ویژه ای دارد و بارزترین جلوۀ آن در کتاب نهج البلاغه نمود پیدا می کند. درحقیقت، عدالتی که در این کتاب، اساس دیدگاه امیرمؤمنان (ع) قرار گرفته، با عدالتی که مدّ نظر لغت شناسان و اندیشمندان سایر مکاتب است، متفاوت است و با مفاهیم دیگری عجین شده است. در مقالۀ حاضر، برآنیم تا ضمن بیان این تفاوت ها، جایگاه عدالت و مفهوم آن را در جهان بینی سیاسی و اجتماعی و دینی این بزرگوار، تحلیل و بررسی کنیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معناشناسی واژۀ عدالت در نهج‌البلاغه

چکیده یکی از زیربناهای اساسی حکومت اسلامی که به‌نوعی در حیطۀ مدیریت اسلامی قرار دارد، اصل عدالت است. به‌گونه‌ای که هر حکومتی، برای سندیت‌یافتن و مشروعیت خویش، ناگزیر از اجرای عدالت است. به همین دلیل، این مسئله در اندیشۀ سیاسی امام علی (ع) جایگاه ویژه‌ای دارد و بارزترین جلوۀ آن در کتاب نهج‌البلاغه نمود پیدا می‌کند. درحقیقت، عدالتی که در این کتاب، اساس دیدگاه امیرمؤمنان (ع) قرار گرفته، با عدالتی ...

متن کامل

عدالت اجتماعی در نهج البلاغه

مقاله حاضر به بررسی عدالت اجتماعی در گفته‌ها و اعمال علی بن ابی طالب (ع) می‌پردازد. عدالت و حقیقت مادر همه ارزش‌های اجتماعی تلقی می‌شود. پس از حضرت محمد (ص)، امام علی (ع) بهترین نمونه اخلاق، از جمله عدالت بود. او برای عدالت زندگی کرد و بر این باور بود که هر کس باید از حق امنیت در زندگی برخوردار باشد. به نظر وی، عدالت قرار دادن هر چیزی در محل مناسب خود است. بنا به نظر امام علی (ع) ارتباطی عمیق ب...

متن کامل

معناشناسی بصیرت در نهج البلاغه

بصیرت امری فراتر از رؤیت ظاهری است و آن عبارت است از ادراک حقایق و رؤیت اشیاء آن گونه که هستند. بصیرت در واقع، به ادراکات قلبی حاکی از حقیقت و قوّة تمییز حق از باطل اطلاق می­شود. این امر از طریق عبرت­آموزی از براهین و حجت­های آشکار الهی و نیز تدبّر و تفکّر در آن ها به وقوع می­پیوندد.در این مقاله، مؤلّفه­های معنایی بصیرت با رویکرد هم­نشینی و جانشینی، در نهج­البلاغه بررسی شده است. بصیرت در این کتاب ب...

متن کامل

تحلیلی بر مستندات قرآنی عدالت فرهنگی در نهج البلاغه

عدالت از جمله مفاهیمی است که اندیشمندان، همواره به تعریف و تبیین آن در اعصار مختلف پرداخته‌اند. این مفهوم، تکلیفی الهی است که موجبات تعالی بشر در حوزه‌های مختلف زندگی را فراهم می‌کند. ریشة اصلی مسأله عدالت را باید در درجة نخست در قرآن کریم و سپس در سخنان معصومین علیهم السلام به خصوص سخنان گهربار حضرت علی علیه السلام جستجو نمود. پژوهش حاضر قصد دارد تا با غور و تفکر در آیات نورانی کلام‌اللّه مجید ...

متن کامل

معناشناسی امامت در نهج البلاغه

معنی شناسی عبارت از تحقیق و مطالعه ی تحلیلی درباره کلمات کلیدی زبان است تا جهان بینی آن از ارتباط درونی ، انسجام و ارتباط میدان های معنی شناختی کلمات کلیدی استخراج شود. از آنجاکه بحث علمی معنی شناسی امامت در نهج البلاغه علی رغم شروح بسیار بر آن انجام نشده ؛ در حقیقت تفهیم وتفهّم نهج البلاغه کامل صورت نگرفته است. لذا دراین رساله بر اساس روش علمی معنی شناسی سعی شده است واژه ی امامت در وضع اوّلیه ، ...

15 صفحه اول

تناسب عدالت وقدرت با تداومِ نظامِ سیاسی درکلام نهج البلاغه

 امتداد وحیات سیاسی، وابستگی ونسبت خاصی با کنشگران قدرت وعملکرد عادلانه ی  نظام سیاسی در زندگی اجتماعی دارد.هرگونه تسلط وتوزیع ناعادلانه ی قدرت در نظام سیاسی،می تواند مجالی برای لغزش در فضای خودکامگی وامکانی برای خشونت های سیاسی ایجاد کند. با توجه به این موضوع،چرخشِ یکجانبه ی قدرت، تمایل به فسادِسیاسی را تشدید کرده و قدرت سیاسی ناعادلانه می تواند بر زوال و عدمِ تداوم سیاسی عادلانه تأثیر بگذارد.اما...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش نامه علوی

ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-0859

دوره 5

شماره 9 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023